Ο Νίκος Νικολαϊδης μιλάει για το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου (αποσπάσματα από συνεντέυξεις)
(Ιανουάριος 2003)
ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΤΑΡΛΑΝΤΕΖΟΣ: […]
Νίκος Νικολαϊδης: […] Δεν τους αφήνουνε τους 25ντάρηδες, τους πατάνε. Προωθούνε τους δικούς τους, να κάνουν μια ανώδυνη κωμωδία. Κάποτε είχε κυκλοφορήσει και το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου μια μπροσούρα, έτσι οδηγίες πως θα ήθελε να είναι οι ταινίες κι έλεγε κάντε ταινίες που να αντλούν τα θέματα τους από την σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα με τρόπο εύληπτο, δηλαδή "Πρόσεξε κύριε, θέλουμε γραμμική αφήγηση, να καταλαβαίνουμε, άστα τα μπρος - πίσω" και ευχάριστο, εύληπτο και ευχάριστο, δηλαδή εγώ να πάω να κάνω ταινία τον κακόμοιρο τον εργάτη ο οποίος έπεσε στο Κερατσίνι από το γερανό και καρφώθηκε στις μπετόβεργες, θα το κάνω με τρόπο "ευχάριστο", "χαριτωμένο", "εύληπτο", κατάλαβες; Δηλαδή την ώρα που πέφτει και φεύγει η ψυχούλα του να βγει και ένα μπαλέτο με αγγέλους και να κάνει διάφορα τέτοια με χορογραφίες, κλπ.. Καταλαβαίνεις που βρισκόμαστε; Δεν μπορείς να μένεις έτσι…
ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΤΑΡΛΑΝΤΕΖΟΣ: Τι γνώμη έχετε τώρα για τον ΝΕΚ (Νέο Ελληνικό Κινηματογράφο);
Ν.Ν.: Αυτόν που βλέπουμε ή αυτόν που δεν βλέπουμε;
Λ.Τ.: Αυτόν που βλέπουμε.
Ν.Ν.: Όχι και πολύ καλή γνώμη. Είμαι απογοητευμένος. Γιατί δεν πατήσανε πάνω στη δική μας την παράδοση -κακή, στραβή ή ανάποδη, ότι να' ναι- για να προωθήσουνε και αισθητικά και εννοιολογικά τον κινηματογράφο. Οι περισσότερες από τις ταινίες αυτές μου δίνουν την εντύπωση ότι είναι τηλεόραση η οποία έχει φιλμαριστεί και έχει αποτυπωθεί πάνω στο 35mm φιλμ. Αυτό δεν σημαίνει ότι κάνεις κινηματογράφο, επειδή αποτυπώνεις μια τηλεοπτική πραγματικότητα. Είναι τηλεοπτικά κατασκευάσματα. Εντάξει, ξέρω ότι μέσα στους συναδέλφους μου υπάρχουν πολλοί που μ' αγαπάνε, πολλοί που έχουν παρακολουθήσει την πορεία μου, που με πιστεύουνε, που μπήκανε στο σινεμά γιατί κάποτε είδανε τις ταινίες μου και ερεθιστήκανε και μπήκανε μέσα, και μπορεί να τους πικράνω, αλλά δεν γίνεται σινεμά.
Λ.Τ.: Αυτός που δεν βλέπουμε που υπάρχει;
Ν.Ν.: Αυτός που δεν βλέπουμε, και που κάπου γυρίζεται και κάπου εμφανίζεται πότε-πότε, αλλά εξαφανίζεται, είναι πολύ σημαντικός. Έτυχε να διαβάσω σενάρια παιδιών που δεν εγκριθήκανε από το Κέντρο, τα οποία ήτανε εκπληκτικά πράγματα, και δεν τους τα εγκρίνανε είτε γιατί δεν ανήκανε σε κάποια κάστα, είτε γιατί δεν είχανε τα μέσα να στήσουν την παραγωγή, φτωχά παιδιά. Έχω διαβάσει 3-4 εκπληκτικά σενάρια. Όταν στα 7 τα 4 είναι σημαντικά, σκίζουνε σημαίνει ότι υπάρχει πολύ πράγμα που βράζει από κάτω. Αυτός είναι ο κινηματογράφος που δεν βλέπουμε.
Λ.Τ.: Για το ΕΚΚ;
Ν.Ν.: Και για το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, στο οποίο πηγαίνω και έχω εξηγήσει γιατί πηγαίνω, ενώ είχα πει από το 1960 πως αυτό το μπουρδελάκι πρέπει να κλείσει, αλλά πηγαίνω για να τους μπαίνω στη μύτη και να τους αναστατώνω, πάντα. Και για το Κέντρο Κινηματογράφου έχω την χειρότερη των εντυπώσεων. Κάποτε είχε πει ένας αντιπρόεδρος του ΕΚΚ, που δεν μπορώ να πω το όνομα του βεβαίως, δεν έχω δικαίωμα να το πω, ότι "Αν ανοίξει ποτέ ο φάκελος του Κέντρου θα είναι χειρότερος από τον φάκελο της Κύπρου". Πολύ βρωμιά εκεί μέσα, δυστυχώς όμως εγώ και κάποιοι συνάδελφοι μου που είχαμε λίγο τσαγανό καταγγέλλαμε πράγματα όταν είχαμε αποδείξεις, και για τις αποδείξεις είχαμε φτιάξει ένα δίκτυο διαρροής μέσα στο Κέντρο, γιατί οι άλλοι ήταν πιο πονηροί από μένα, υπήρχανε μέσα στο κύκλωμα μας και κάνα δυο που ήτανε πολύ σατανικοί τύποι και μπορούσαν και αποσπούσαν μέσα από το κέντρο φοβερές πληροφορίες, αλλά πάντα με αποδείξεις, με έγγραφα. Κάπου διαλυθήκαμε, κάπου μας διαλύσανε, δεν έχουμε πια τα στοιχεία, ξέρουμε ότι γίνονται φοβερά πράγματα, ψιθυρίζονται αυτά, φαίνονται, αλλά δεν μπορείς να έχεις ένα στοιχείο για να τους κατηγορήσεις και κατά συνέπεια το βουλώνουμε. Δεν βρίσκουμε το στοιχείο, χάλασε η παλιά παρέα, χαθήκανε οι διαρροές, δεν έχουμε τα στοιχεία, ξέρουμε τι γίνεται αλλά δεν υπάρχουν στοιχεία. Δηλαδή εγώ πως μπορώ να αποδείξω τι μου έκανε, πως μου έβαλε φουρνέλο ο κος Βρεττάκος; Λογικά αποδεικνύεται, γιατί όταν είσαι εκπρόσωπος της Ελλάδος στο Eurimages, όπου η Ελλάδα πληρώνει κάθε χρόνο ένα ποσό, όλες οι χώρες πληρώνουν ένα ποσό και έχουνε δικαίωμα να το ξαναφέρουνε πίσω στην παραγωγή τους, πως μία ταινία η οποία εγκρίνεται δεν βρίσκει χρήματα; Δεν βρίσκει χρήματα, γιατί αυτός δεν πήγε στην Πορτογαλία, που είχε σενάριο να τους πει "Θέλεις; Δώσε και στον δικό μου, Γαλλία θέλεις;", "Ναι", "Βουλγαρία Θέλεις;, Ελβετία θέλεις;" "Ναι", να πλησιάσει, να κάνει αυτή τη μάχη για να αποσπάσει χρήματα. Αυτή είναι η δουλειά του, για αυτό έχει πάει εκεί πέρα. Αυτός λοιπόν κάθισε ήσυχα και σου λέει "Άστον αυτόν θα τον τσακίσουμε". Έχω όμως εγώ στοιχεία; Τον είδα, τον έπιασα να μιλάει έτσι; Τον είδα να κοιμάται; Ξέρω ότι όταν ήτανε διευθυντής του Κέντρου και παιζόντουσαν στο Φεστιβάλ Βερολίνου οι ελληνικές ταινίες, αυτός δεν παρευρίσκονταν στις προβολές, που ήταν υποχρέωση του βεβαίως, αλλά πήγαινε και ψώνιζε στα μαγαζιά και του λέγαν "Εδώ παίζονται οι συνάδελφοι σου", κι έλεγε "Να πα να γαμηθούνε", αλλά αυτό υπάρχει άνθρωπος να το καταθέσει. Δηλαδή, όταν δεν έχεις στοιχεία, μιλάς για μια περιρρέουσα ατμόσφαιρα, και στο τέλος σου λένε ότι είσαι και συνομωσιολόγος, ας πούμε, και ότι όλοι σε κυνηγάνε και σε κάνουν και σε δίνουν. Όταν έχεις όμως τα στοιχεία τους βουλώνεις. Όποτε είχαμε στοιχεία μιλήσαμε, τώρα δεν υπάρχουνε στοιχεία. Τα βλέπουμε, καταλαβαίνουμε τι γίνεται, βλέπουμε τα αποτελέσματα, αλλά άντε να πιάσεις το στοιχείο στα χέρια, πώς να το πιάσεις; Για μένα αυτά και τα δύο πρέπει να κλείσουνε. Το Κέντρο Κινηματογράφου χρειάζεται, γιατί είναι ο μοναδικός παραγωγός, αλλά πρέπει να ξαναστηθεί από την αρχή το πράγμα.
Λ.Τ.: Πιστεύω πως Ο Χαμένος Τα Παίρνει Όλα είναι η σημαντικότερη της χρονιάς. Τι πιστεύετε για το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, όπου η ταινία σας σαφώς αδικήθηκε, μια και -κατά την άποψη μου (και όχι μόνο)- ήταν με χιλιάδες έτη φωτός διαφορά η καλύτερη και σπουδαιότερη ταινία από όλες τις υπόλοιπες;
Ν.Ν.: Εγώ δεν έχω δει τις υπόλοιπες ταινίες, για να αποφεύγω τέτοιες ερωτήσεις παγίδες (γέλια). Δηλαδή κάποια μπορεί να είναι καλύτερη από την δική μου, δεν ξέρω. Δεν τις είδα, για να αποφύγω συγκρίσεις, θυμούς, εκρήξεις, κλπ. Ξέρουμε πολύ καλά τι είναι το Φεστιβάλ, εγώ ήξερα τα βραβεία, σ' ένα έπεσα έξω στου Μανθούλη, όλοι πέσαμε έξω εκεί. Ήξερα τα άλλα βραβεία που θα δοθούνε, ήξερα ποιος παραγωγός θα βραβευότανε, γιατί δεν είναι περίεργο ότι ένας παραγωγός πήρε τρία βραβεία, τα δύο των καλυτέρων ταινιών και ένα άλλο, ήξερα τις σχέσεις αυτουνού του παραγωγού με διάφορα κέντρα αποφάσεων, ήξερα επίσης και ποιος διανομέας είχε κλείσει ήδη τις ταινίες και είχε αρνηθεί τη δική μου. Και λέω άσε να δούμε μετά το Φεστιβάλ. Θα μου πεις γιατί ανέβηκα; Γιατί με παρακαλέσανε οι συντελεστές να ανεβώ. Εγώ τους είπα, "παιδιά θα πάμε επάνω και θα μας σφάξουνε. Άλλη μια ευκαιρία να μας σφάξουνε, όπως κάνουνε επί χρόνια. Μην απογοητευτείτε, τα πράγματα είναι δεδομένα". Οι περισσότεροι συντελεστές ήταν αθώοι για αυτό το χώρο, του Αγγελάκα δεν του πέρναγε ποτέ απ' το μυαλό ότι θα ρίχναν την ταινία σε κάποια βραβεία. Εγώ ήμουνα προετοιμασμένος και δεν μου έκανε καμία μα απολύτως καμία έκπληξη. Μάλλον, έκπληξη ήταν για μένα ότι μπερδευτήκανε κάπου και μου δώσαν και το βραβείο σκηνοθεσίας. Εκεί κάτι έγινε και δεν τους βγήκε το χαρτί, κάποιοι, δηλαδή, αντιδράσανε κρυφά από τις διάφορες ομάδες εκεί. Οι ανεξάρτητοι ήταν οι λιγότεροι, αλλά φαίνεται στο βραβείο της σκηνοθεσίας παίχτηκαν περίεργα πράγματα και κει την πατήσανε και το δώσανε μισό-μισό. Θα είχε μεγαλύτερη πλάκα εάν έπαιρνε ακόμα δύο ψήφους ο Γραμματικός και το δίνανε διά του τρία. Εκεί θα ήταν το καταπληκτικό (γέλια). Κατάλαβες; Ήξερα πολύ καλά τι θα κάνουν, δεν είχα καμία έκπληξη και κανένα θυμό, απλώς δεν ανέβηκα να πάρω το βραβείο, γιατί από χρόνια πριν, κι άλλη μια φορά δεν είχα ανέβει να πάρω το βραβείο, που το είχαν δώσει ισότιμα τότε, όχι μισό-μισό, δυο ισότιμα βραβεία σε μένα και στον Βεργίτση. Για την Πρωινή Περίπολο, και συνεννοηθήκαμε με τον Βεργίτση και δεν ανεβήκαμε, γιατί είπαμε τα βραβεία δεν είναι μπακλαβάς και σπανακοτυρόπιτα, να κόβεις από δω να κόβεις από κει. Η έχει κάνει την καλύτερη σκηνοθεσία ή δεν την έχει κάνει, τι να κάνουμε, κάποιος έχει κάνει καλύτερη βρε παιδί μου. Είχαμε αποφασίσει όλοι οι σκηνοθέτες, από τη δεκαετία του '70 κιόλας, ότι μισά-μισά βραβεία δεν τα δεχόμαστε. Για αυτό τον λόγο και δεν ανέβηκα. Δεν είναι θέμα ότι προσεβλήθη που το πήρα με την Ευαγγελάκου. Ξέρω πως βγαίνουνε, καμιά φορά κάποιοι ψηφίζουν έτσι κι αλλιώς και τους βγαίνουν άλλες ταινίες από αυτές που υπολογίζουνε, γιατί αν μοιραστούνε κι οι τρεις ψήφοι δεξιά, αριστερά και ο μεσαίος πάρει τους δύο ψήφους, τελικά βγαίνει ο μεσαίος που οι άλλοι τον είχανε σαν τρίτο, και τους βγαίνει ξαφνικά έτσι και λένε "τι είναι αυτός από πού μας βγήκε;" και το' χουν πάθει δυο-τρεις φορές αυτό το πράμα. Έτσι τους βγαίνει και μισό-μισό το βραβείο και γίνανε ρόμπες.
Λ.Τ.: Τελικά το πήρατε το βραβείο;
Ν.Ν.: Το βραβείο μου το στείλανε σπίτι, θα μου στείλουν και τα λεφτά, προς μεγάλο θυμό της κας Βένας Γεωργακοπούλου που λέει "Τι περιμένει ο Νικολαίδης και δεν πήρε το βραβείο, να του το στείλουνε σπίτι;". Ε! μου το στείλανε σπίτι, τι να κάνουμε (γέλια). Εγώ δεν τους το ζήτησα, μια μέρα χτύπησε το κουδούνι, τσακ, ήτανε μια πλακέτα εδώ, ε! εντάξει, βάλτην, ας πούμε, να ακουμπάμε τα ποτήρια πάνω, κλπ.
Δήμητρα Οικονόμου: Οικονομικά που στηρίχθηκες;
Ν.Ν.: Πουθενά. Στο Κέντρο Κινηματογράφου την πρώτη φορά που διάβασαν το σενάριο μου το έστειλαν πίσω με τη δικαιολογία ότι δεν περίσσευαν χρήματα. Τα σενάριο δεν πέρασε από την Επιτροπή Κρίσεων αλλά πέρασε κατευθείαν στο Δ.Σ. του Κέντρου (επί προεδρίας Χρονόπολου) όπου το απέρριψαν. Στην ουσία είχαν χρήματα για συγκεκριμένου τύπου ταινίες όπως της Μαλέα και του Λαζόπουλου. Και μιλάμε για ταινίες που τελικά δεν είχαν εμπορική επιτυχία. Ακούστηκαν σχόλια από ανθρώπους του Κέντρου του τύπου «μην τολμήσει ο Νικολαΐδης και ξαναφέρει τέτοιο σενάριο». Τη δεύτερη φορά που το έστειλα, μου ζήτησαν να δουν την ταινία σε κασέτα. Τους την έδωσα και τότε αποφάσισαν να μου δώσουν 40.000 €. Στο Κέντρο σκέφτονται περίεργα και πιστεύουν σε συγκεκριμένου τύπου ταινίες. Εγώ πιστεύω ότι πρέπει να υπάρχουν όλα, από τον κινηματογράφο της Αγγελίδη έως αυτό της Μαλέα κι ο κόσμος να διαλέξει τι τον ενδιαφέρει.
Δ.Ο.: Για να κάνω λίγο το δικηγόρο του διαβόλου θα σε ρωτήσω γιατί ήρθες και φέτος στη Θεσσαλονίκη αφού στέκεσαι κριτικά απέναντι σ’όλο αυτό το σύστημα; Τι περιμένεις σήμερα από το φεστιβάλ;
Ν.Ν.: Δεν περίμενω τίποτα. Ήρθα στη Θεσσαλονίκη γιατί εκεί έχω κάποιους φίλους που τους βλέπω σπάνια κι ήταν μια ευκαιρία να τους δω. Δεύτερον μου αρέσει πολύ η Θεσσαλονίκη και τρίτον ήθελα να κάνω διακοπές που είχα να κάνω δύο χρόνια. Και τέταρτο είχα υποχρέωση σε τέσσερις γυναίκες ηθοποιούς σε κάποιον μοντέρ και κάποιους άλλους συνεργάτες εκτός από τον διευθυντή φωτογραφίας, ο οποίος λέει ότι ήρθε απλά για την εκδρομή.
Δ.Ο.: Κι όλη αυτή την κόντρα; Λένε για σένα, τους απαντάς με τον τρόπο σου και τανάπαλιν. Μετά απ΄ όλα αυτά γιατί εξακολουθείς να συμμετέχεις στο φεστιβάλ;
Ν.Ν.: Να σου πω γιατί. Εγώ ήμουν εναντίον του Φεστιβάλ μέχρι και το τέλος της δεκαετίας του ΄90. Από το 1965 και κατά τη διάρκεια της χούντας, είχα προτείνει πολλές φορές να κλείσει το ελληνικό φεστιβάλ. Γιατί πίστευα ότι ήταν μια ψεύτικη βιτρίνα κι ότι οι ταινίες γινόντουσαν μόνο για το φεστιβάλ και όχι για το κοινό. Φεύγανε οι ταινίες και πήγαιναν στις αίθουσες κι έκαναν λιγότερα εισιτήρια ακόμη κι απ’αυτά που κάνουν σήμερα. Αυτές λοιπόν οι ταινίες διώξανε τον κόσμο από τον κινηματογράφο. Είπα λοιπόν ότι αυτό το κωλοχανείο πρέπει να κλείσει. Σε όσους απευθύνθηκα, γιατί φυσικά αυτό δεν μπορούσα να το κάνω μόνος μου, να αποσυρθούν οι ταινίες και να μην πάνε, δεν με άκουσε κανένας. Και βέβαια σε περιόδους που είχα κι εγώ ταινία. Όχι στο απ’έξω εγώ. Κάναμε τότε κι ένα αντιφεστιβάλ με πρόεδρο τον Ταχτσή αλλά δεν έγινε και τίποτε φοβερό.
Να σου πω και κάτι εκτός κασετοφώνου; Ήρθαν φέτος και με βρήκανε 7-8 νέα παιδιά που είχαν εγκριθεί τα σενάριά τους και μου παραπονιόντουσαν ότι δεν τους δίνει χρήματα το Κέντρο. Τους είπα τότε, πως αν συμφωνήσουν και οι άλλοι, γιατί δεν είμαι ψώνιο να το κάνω μόνος μου, να αποσύρουμε τις ταινίες μας για να καταλάβουν οι αρμόδιοι ότι πρέπει να είναι συνεπείς κι ότι τα παιδιά δεν είναι πρόβατα. Τους ζήτησα λοιπόν ν΄ απευθυνθούν και στους άλλους συναδέλφους. Τότε λοιπόν ένας απ’αυτά τα παιδιά μου απάντησε ότι αυτά δεν είναι σωστά πράγματα. Εγώ του δίνω την ευκαιρία να διεκδικήσει την αξιοπρέπειά του και το δικαίωμά του να μιλάει κι αυτός μου λέει ότι αυτά δεν είναι σωστά πράγματα. Κι έτσι ξεκινάει γυρίσματα και ξοδεύει ένα κάρο χρήματα χωρίς να έχει πάρει φράγκο.
(Φεβρουάριος 2003)
Βασίλης Σωτηρόπουλος: Με το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης τι σχέση έχετε;
Ν.N.: Το Φεστιβάλ έπρεπε να έχει κλείσει εδώ και χρόνια. Και το φώναζα και επί Χούντας αυτό. Και είχα κάνει και κινήσεις, για να ξεσηκώσω τους συναδέλφους μου να τοποθετηθούν. Εμείς παλέψαμε και μετά ήρθαν οι νεότεροι και είπανε «πάρτα όλα». Θα σου πω μια ιστορία. Κάποτε με έβαλαν στην κριτική επιτροπή του Φεστιβάλ. Δέχτηκα να μπω γιατί ήθελα να υποστηρίξω κάποιες ταινίες. Ήταν ο «Ο Κηπος του Θεου» και η δεύτερη ταινία του Κόκκινου κλπ. Στην επιτροπή τότε ήταν ο Γρηγόρης Γρηγορίου, δάσκαλός μου, και ο Καρύδης. Και λέω, με αυτούς τους ανθρώπους θα μπορέσουμε να λειτουργήσουμε σωστά. Μόλις έφτασα Θεσσαλονίκη, άρχισαν όλοι οι σταθμοί: «Ο Νικολαϊδης μπήκε στο κατεστημένο, στην Επιτροπή», με βρίζανε. Εγώ λέω, δεν πειράζει, μπήκα να διασώσω κάποιες ταινίες, γιατί κάποιοι κριτικοί και σκηνοθέτες είχαν έρθει από Αθήνα, με το βραβείο στην τσέπη, να βραβεύσουν μία συγκεκριμένη ταινία. Κι εμένα αυτό δεν μου άρεσε. Έμαθα, λοιπόν, ότι υπήρχε μία επιτροπή στην Αθήνα που έλεγε ότι οι «καλύτερες» ταινίες μπαίνουν στο διεθνές διαγωνιστικό και οι άλλες μένουν στο ελληνικό φεστιβάλ, στο οποίο όμως συμμετέχουν και οι πρώτες! Και το θέτω στην επιτροπή: «τα βραβεία έχουν δοθεί, εμείς τι ήρθαμε να κάνουμε εδώ;» Η επιτροπή λέει «έχεις δίκιο, το διαλάμε». Πλακώνει ο Μισέλ ο Δημόπουλος, ο διευθυντής του Φεστιβάλ, «αμάν, παιδιά, μη μας διαλύσετε το Φεστιβάλ, δίκιο έχετε, από του χρόνου θα το αλλάξουμε». Λέω: «τίποτα δεν θα αλλάξουνε.» Φωνάζω τους σκηνοθέτες, οι οποίοι διαμαρτυρόντουσαν λιγάκι. Τους λέω, εγώ έκανα αυτό το πράγμα. Αυτό που θέλω από σας που διαμαρτύρεστε: κάντε μία επιστολή να ενισχύσετε και την Επιτροπή που θέτει αυτό το θέμα και πείτε ότι δεν το δέχεστε. Και να πούμε: «έχουμε αυτήν την επιστολή από τους σκηνοθέτες, έχουμε αυτό το θέμα, διαλύστε το το μπουρδέλο». Ούτε ένας δεν ήθελε να υπογράψει! Αυτό δεν θα γινόταν στη δικιά μου τη γενιά. Θα τραβάγαμε όλοι τις ταινίες μας απ’ έξω. Όταν πηγαίναμε στη Θεσσαλονίκη, κάθε φορά που πήγαιναν να μας στριμώξουν, τους λέγαμε: «προσέξτε, γιατί θα φύγουν 5 ταινίες.» Βεβαίως παραέξω, περιφερειακά, υπήρχαν και τα τσόλια. Υπήρχαν και διάφορα πρακτοράκια που το παίζαν σκηνοθέτες και κάναν άλλες δουλειές. Φυτεμένοι από τα κόμματα. Τους οποίους τους είδαμε.
Β.Σ. Προβλέπετε στο μέλλον να έχουμε ανεξάρτητους παραγωγούς και να παύσει ο εναγκαλισμός του Ε.Κ.Κ.;
Ν.N.: Όχι. Φέτος, ας πούμε, έγινε το εξής: ένας παραγωγός, φίλος του κ. Βενιζέλου, έκανε δύο ταινίες, βραβευτήκανε και οι δύο…
Β.Σ. Θα τα βάλω αυτά που λέτε, προσέξτε!
Ν.N.: Βεβαιως να τα βάλεις! Και βρέθηκε και ο ανάλογος διανομέας, το όνομα του οποίου εμπλέκεται σε πολλές βρωμιές του Κέντρου, μετά από καταγγελίες που γίνονται. Φτιάξανε μια τριολέτα. Μεταδίδουν, μάλιστα, και προς τα έξω ψεύτικα στοιχεία για εισιτήρια που έχουν κάνει οι ταινίες τους, ενώ οι ταινίες έχουν κλείσει. Λυπάμαι που το λέω, γιατί με ενδιαφέρει να δουλεύουν οι ελληνικές ταινίες, γιατί κοντά σε κείνες θα δουλέψω κι εγώ και θα δουλέψουν και όλοι οι άλλοι. Έχουν γίνει κάτι «συμμορίες», που ακολουθούνται –κι αυτό να το γράψεις- από τις «συμμορίες» των «αστεριών», του «Αθηνοράματος» και του «Σινεμά», οι οποίοι προσπαθούν, επειδή όλοι αυτοί είναι αποτυχημένοι κινηματογραφιστές, χρησιμοποιώντας αυτό το corpus των χαμένων σκηνοθετών, να σκηνοθετήσουν! Μερικές φορές το είχαν καταφέρει, στο παρελθόν. Είχαμε κριτικούς που σκηνοθετούσαν, μέσα από σκηνοθέτες-ζόμπι!
(Νοέμβρης 2002)
Κώστας Καρδερίνης:…..
Ν.Ν.:….Τώρα για το νέο ελληνικό κινηματογράφο που θες να με ρωτήσεις [παρατεταμένο χε χε χε]...
Καλά γίνεται μια πολύ χοντρή πλάκα εδώ πέρα. Τά 'χουνε μπερδέψει, ξέρεις, πολύ άσχημα. Δηλαδή υποθέτουνε ότι κινηματογράφος πρέπει να είναι ένα είδος φιλμαρισμένης τηλεόρασης. Μια τηλεόραση, η οποία αναβαθμίζεται απ' τη στιγμη που θα μεταγραφεί σε φιλμ 35 ή 16mm. Όλες οι άλλες διαδικασίες είναι καθαρά τηλεοπτικές, οι φωτισμοί, οι ερμηνείες, οι γωνίες της μηχανής, το μοντάζ, οι διάλογοι, οι ιστορίες οι ίδιες, η ηθική θέση απέναντι στο βλέμμα σου κι απέναντι στο θεατή. Όλα είναι τηλεοπτικά της αισχίστης υποστάθμης κι αυτό τό 'χουνε ονομάσει σινεμά. Και το κακό είναι ότι βγαίνουνε και από ανθρώπους που στο παρελθόν έχουνε δώσει κάποια "συνταρακτικά" δείγματα δουλειάς.
Φαίνεται ότι αυτοί οι πιτσιρικάδες παρέσυραν και πολλούς απ' τη γενιά μου, οι οποίοι ξεχάσανε τι κάνανε για να μπορέσουν να επιβιώσουνε μέσα στο χώρο κι έχουνε πάρει έναν πάρα πολύ άσχημο δρόμο, τον οποίο εγώ όχι μόνο δεν τον δέχομαι, αλλά και τον χτυπάω όπου τον βρω.
Το σινεμά μας τελείωσε κάπου εκεί, στις αρχές της δεκαετίας του '90. Τώρα δεν μιλάω για τον Κόκκινο ή για τον Γραμματικό, που έχουνε δώσει κάτι παραπάνω από δείγματα. Ή για την ταινία του Σπυριδάκη "Ο κήπος του θεού" που εγώ την θεωρώ ΤΟ αριστούργημα το νεότερου ελληνικού κινηματογράφου.
KK: Ειδικά για πρώτη μεγάλου μήκους ταινία νέου σκηνοθέτη.
ΝΝ: Εντάξει είχε λίγο άτσαλο μοντάζ, πράμα που διορθώνεται.
Δεν ξέρω, τα παιδιά τά 'χουνε μπερδέψει. Κάποιος πρέπει να τους πει ότι φορτώνουν τη μηχανή σαβούρα και πετάνε μια πατσαβούρα στα μούτρα του κόσμου και έχουνε και κάποιους "θεωρητικούς" υποστηρικτές που το ονομάζουνε "σινεμά" αυτό το πράμα. Μιλάμε δηλαδή για πατσαβούρες κανονικές, σ' αυτό είμαι απόλυτος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου